Çocuklarda okul korkusu: Sebepler ve çözüm önerileri
Birçok ebeveynin zor zamanlar yaşamasına ve çaresiz hissetmesine neden olan okul korkusu belli nedenlere bağlı olarak gelişen ve tedavisi mümkün olan bir sorun. Okul fobisi olarak da anılan bu durum kendini okula gitmekten korkma hali, okul zamanı yaklaşırken kaygılı ve hatta panik halinde olmak, ağlama, hırçınlık, öfke nöbeti gibi belirtilerle gösteriyor. Çocuklarda okul korkusu karın ve baş ağrısı, mide bulantısı ve kusmaya da sebep olabiliyor, ayrıca çocuk agresif davranışlar sergilemeye başlayabiliyor.
Aslında korkulan şey sadece okul değil; okul korkusundan muzdarip olan çocuklar aileyle ilişkilendirdikleri güven, korunma, beslenme, kollanma gibi şeyleri kaybedeceklerinden de korkuyorlar. Bazı çocuklar ailelerinin kendini okula bırakıp bir daha gelmeyeceğini, kendisini almayacağını bile düşünebiliyorlar ve bu da okul fobisine yol açıyor. İlişki kurmakta zorluk çeken, arkadaşlarıyla oynamaktan kaçınan, bağımlı, ebeveynlerinin aşırı koruyucu davranışlarından dolayı kendine güveni olmayan, öğrenme güçlüğü veya dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu sorunu yaşayan çocukların okul korkusu çekme ihtimali diğer çocuklardan daha fazla oluyor. Aşırı bir özenle büyütülen, haddinden fazla korunup kollanan, ailesine çok fazla bağımlı olan çocuklarda okul korkusu yaşama oranının yüksek olduğu görülüyor. Depresyon, zeka engeli veya sosyal fobi de okul korkusuna yol açabiliyor.
Çocuğa okula gitmekten korkan ailelerin çocuğu yargılamak, korkutmak, tehdit etmek ve şiddet uygulamaktan kesinlikle kaçınmaları gerekiyor. Çocukta okul korkusu bir sebeple rahatsız olunan bir duruma karşı verilen duygusal bir tepki olup bu durumdaki bir çocuğu anlamaya, onunla empati kurmaya çalışmak en doğrusu. Durumun kısa sürede kendiliğinden düzeleceğini umarak çocuğun okula başlama tarihini ertelemek tavsiye edilmiyor, çünkü çocuğun okula gitmesi gerektiği halde gitmediği her gün okula başlamayı daha da güçleştirecektir. Okul korkusu yaşayan çocuklarda fiziksel yakınmalar da söz konusu olabilir, bu durumda çocuğu kontrol için bir doktora götürmek gerekir. Çocuğu korkuları hakkında konuşmak faydalı olur, okulda herhangi bir sıkıntı yaşadığında kimlere başvurabileceğini bilmek de çocuğu rahatlatır. Aile çocuğun okula gitmesi konusunda kararlı davranmalıdır, en küçük bir taviz bile sürecin uzamasına yol açar. Bu sırada çocuğa bunun sadece kendisinin değil bütün ailenin sorunu olduğunu hissettirmek gerekir.
Öğretmen – aile işbirliği çocuklarda okul korkusu sorunuyla mücadele etmenin önemli bir ayağıdır. Zorlayıcı olmayan ve güven veren bir öğretmen sorunun daha kısa sürede aşılmasını sağlayabilir. Okuldaki ilgililerle anlaşılarak çocuğun geçici bir süre için günde 1 – 2 kere ailesini araması gibi ayrıcalıklar istenebilir. Aynı durumda olan başka birçok çocuğun da olduğunu bilmek çocuğu rahatlatır. Çocuğun okulu reddetmesine sebep olan etkenleri bulmak için psikiyatrik yardım alma yoluna da gidilebilir. Aile içi sorunlar, sevilen birinin kaybı vb. durumlar yüzünden depresif bir durumda olan ve okula gitmeyi bu sebeple reddeden çocuklar profesyonel yardımla daha kısa sürede toparlanabilirler.